Folder St. Pauluskerk Antwerpen

NATUREALLY? / ECO_VENTIONS

Centrale vraag van deze tentoonstelling:

hoe vanzelfsprekend-natuurlijk is het ecologisch bewustzijn in de kunstwereld?

Met dit project onderzoek ik hoe kunstenaars met hun werk een bijdrage kunnen leveren aan de ecologische thematiek of aan een evenwichtigere relatie tussen mens en natuur.

Ik ben zelf ecologisch geëngageerd werk gaan ontwikkelen na een periode van enkele jaren waarin ik vooral op reclame of verkoop gerichte illustratieve ontwerpen creëerde voor opdrachtgevers. Deze periode was voor mij een openbaring in die zin dat ik in niets de voldoening vond waarop ik had gehoopt gedurende mijn studies. Reeds op jonge leeftijd was ik geïnteresseerd in vrije kunst, natuur en begaan met wat er zich afspeelde op maatschappelijke gebied - elementen die in mijn baan als grafisch ontwerper allen ontbraken. Ik heb dan ook besloten dit alles te veranderen / deze baan op te geven, en mijn studies te voltooien met dit masterproject - om een jaar te onderzoeken hoe ik als grafisch vormgever met mijn werk kan bijdragen aan de ecologische dynamiek in mijn directe leefomgeving, en welke grafische toepassingen geschikt zijn om in de toekomst tot een samenwerking te komen tussen natuur en kunst.

Vertrekkend vanuit mijn centrale vraagstelling - hoe kan ik als kunstenaar / vormgever bijdragen tot de huidige ecologische problematiek en een verbeterde relatie tussen mens en natuur - onderzocht ik in hoeverre het mogelijk is om beeldend werk te ontwikkelen dat kan leiden tot een krachtigere communicatie of een eerlijkere ecologische boodschap, zonder daarbij te vervallen in clichés of pessimisme.

Om dit onderwerp te brengen op een opbouwende en positieve manier, die mensen tot daadwerkelijke veranderingen aanzet, leek me meer nodig dan wat ik tot nu toe deed met illustraties of ontwerpen - namelijk een uitgebreide kennis van ecologische thema's of kunst en een ruimer inzicht in de werking van het natuurlijke evenwicht en ons (leef)milieu. Ik ben daarom gestart met een cursus natuurgids en milieueducatie, en werkte als vrijwilliger aan ecostadsprojecten bij het EcoHuis / Stad Antwerpen (tevens mijn stageplaats, met als resultaat het project 'Minder grijs, meer groen', met bijhorende expositie en publicatiemateriaal). Ik werkte een eerste ecologisch project in-situ uit (het Hofke van Heden in het Schipperskwartier) ter verkenning van de mogelijkheden van ecologische kunst en als voorbereidend onderzoek voor mijn project.

Ik heb gekozen voor twee verschillende wegen: eco-activisme (het opzetten van een maatschappelijk relevant ecologisch kunstproject in mijn eigen omgeving - Antwerpen - als actief deel van mijn onderzoek) en het op grafisch-ruimtelijke wijze presenteren van mijn onderwerp: de natuur en haar ecosystemen (het documenteren van de realiteit, de vergankelijkheid en de schoonheid van de natuur). Gezamenlijk vormen ze mijn masterproject - NATUREALLY - en ze hebben eenzelfde functie: het veranderen van onze relatie met de natuur.

Zo ga er bij mijn project van uit dat we het groen in onze nabije omgeving opnieuw moeten leren waarnemen voor we de natuur kunnen respecteren en beschermen. Een aquarium kan daarbij een uitstekend middel zijn omdat het ons toelaat de natuur in al haar rijkdom te bezitten, te bewonderen en te beheren, wat automatisch leidt tot een sterkere band met de natuur. De fascinatie voor de natuur in zo'n kleine en beschermde omgeving kan volgens mij leiden tot een vernieuwd respect voor onze grotere ecosystemen - en een groenere leefomgeving.

© Marieke Smets

In de gallerij onderaan kan u de folder vergroot bekijken.